به راستی، زن چگونه موجودی است؟ برخی آن را موجودی کهتر از مرد می دانند و برخی به بهانه حضور اجتماعی زن و دفاع از حقوق وی، او را به بی هویّتی می خوانند. روشن است که نظر اسلام هیچ یک از این دو نیست. اما برخی با ردّ این هر دو نظر، کوشیده اند تا از لابه لای متون اسلامی چهره ای دگرگونه از زن ترسیم کنند. کتاب «زن در اندیشه اسلامی» در پی چنین هدفی به نگارش درآمده است. نگاهی خلاصه وار به این کتاب خالی از لطف نیست.

مسئله «شخصیت زن» کلید زن شناسی در هر مکتب و آیین است. هر جریان فکری بر اساس تصویری که از شخصیت زن ارائه می کند، می تواند در دیگر مسائل زنان نظر دهد و اظهار رأی کند. به تعبیر دیگر، مباحثی همچون حقوق زن، مشارکت اجتماعی، کمالات معنوی، حجاب و زینت، همه به موضوع «شخصیت زن» گره خورده اند.

از دیدگاه اندیشه اسلامی، زن انسانی است که همه مواهب رشد را داراست، نقص و خللی در جوهر وجودش نیست، ابزار تکامل و رشد را به اندازه مردان واجد است، و در حیات و آفرینش، موجودی مستقل است و طفیل دیگری نیست؛ زیرا خداوند انسان را آفرید و برای بقا، او را به دو صنف زن و مرد تقسیم کرد. تصنیف موجودات به مذکر و مؤنث قانونی عام در جهان مادی است.

در آیات متعددی از قرآن، سخن از استعدادها و امکانات تکوینی و تشریعی آدمیان به بیان آمده و همه جا از انسان، «ناس» و واژه های عام سخن گفته شده است. هیچ گونه استثنایی در حق زنان یا تفضیلی برای مردان در بین نیست. در زمینه استعداد روح الهی،(11) تسویه و تعدیل در خلقت،(12) ابزار ادراکی،(13) فطرت الهی،(14) وجدان اخلاقی(15) و حمل امانت(16) سخن به میان آمده و هیچ کدام را به مردان اختصاص نداده، بلکه همه استعدادها و امکانات طبیعی از قبیل آسمان و زمین(17) و باران(18) و روییدنی ها و تعلیم(19) را از آن انسان دانسته است.